Bài văn Phân tích hình tượng nhân vật Lor-ca trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca hay nhất
Đề bài: Phân tích hình tượng nhân vật Lor-ca trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca của Thanh Thảo.
Bài giảng: Đàn ghi ta của Lorca – Cô Nguyễn Ngọc Anh (Thầy )
Là một nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ, Thanh Thảo đã làm mới mình bằng những cách tân mới trong sáng tác thơ. Thơ ông cô đọng, đa nghĩa, giá trị. Đàn ghi ta của Lorca có thể coi là một trong những tác phẩm hay nhất của ông với hình tượng người nghệ sĩ thiên tài Lorca.
Đàn ghi ta của Lorca được rút ra từ tập thơ Khối lập phương Rubik, được coi là tập thơ tiêu biểu cho phong cách tư duy thơ mới của Thanh Thảo. Đây thực sự không phải là một tập thơ dễ đọc, thơ nhuốm màu siêu thực, người đọc cần có trình độ văn hóa, tư duy và hiểu biết mới có thể tìm ra những tầng ẩn ý mà tác giả muốn gửi gắm.
Trước hết, để hiểu được hình tượng Lor-ca được tác giả khắc họa trong bài thơ, cần tìm hiểu tiểu sử của nhân vật này. Lor-ca được coi là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của thế kỷ XX, vì những đóng góp nghệ thuật xuất sắc của ông. Ông mang trong mình khát vọng lớn lao là đổi mới, cải tạo nền nghệ thuật Tây Ban Nha đang già cỗi. Nhưng số phận của ông đầy bất hạnh bởi ông không chỉ là một nghệ sĩ thuần túy mà còn là một quân nhân. Anh đã bị chế độ độc tài sát hại dã man.
Từ chính cuộc đời của mình, Thanh Thảo đã sáng tác nên một tác phẩm vừa đẹp vừa buồn về cuộc đời tài hoa và bất hạnh của Lorca. Nắm được những nét chính về tiểu sử Lorca cũng là cơ sở để chúng ta hiểu và lí giải được điều mà Thanh Thảo muốn gửi gắm.
Trước hết, Lorca là một nghệ sĩ rất cô đơn. Trong hành trình nghệ thuật của mình, anh không có bạn đồng hành, anh như một kẻ du mục trong hành trình gian nan và dài dằng dặc của mình:
lang thang đến vùng đất cô đơn
với trăng tròn
trên yên ngựa mệt mỏi
Chỉ với ba dòng thơ nhưng người đọc cũng có thể hình dung ra bóng dáng lẻ loi, cô độc của Lorca trên hành trình đầy gian nan, vất vả. Nhưng trong sự cô đơn, lẻ loi ấy, ta vẫn thấy một nghệ sĩ tài hoa lãng mạn với dáng vẻ của ánh trăng chói lọi. Trăng lóa dưới mắt Lorca, hay trong cơn say Lorca đã lóa mắt vì nghệ thuật. Nếu hiểu theo nghĩa đó, trăng chính là thứ nghệ thuật cao đẹp mà Lorca hằng theo đuổi.
Nhưng dù có khát vọng nghệ thuật lớn lao nhưng cuộc đời Lorca lại vô cùng bi thảm:
Tây Ban Nha, hát ngao
đột nhiên hoảng sợ
áo choàng đỏ
…
Âm thanh guitar tinh khiết
lưu lượng máu
Hai khổ thơ ghi lại thời khắc bi tráng, đau đớn nhất trong cuộc đời Lorca. Cả cuộc đời ông tràn ngập những ước vọng lớn lao, cách tân nghệ thuật, thổi làn gió mới cho thơ xưa. Nhưng anh và những mỹ nhân nghệ thuật kia lại gặp trở ngại quá lớn, bị thế lực tà ác tiêu diệt đến đường cùng. Khi chính anh ta chết, cơ thể anh ta bị ném đi. Còn gì có thể đau đớn và tuyệt vọng hơn. Trong hai khổ thơ này, hình ảnh Lorca được miêu tả với mối tình giữa Tây Ban Nha và tiếng đàn. Câu thơ đầu cho thấy tiếng hát của ông không chỉ là nghêu ngao mà là tiếng nói của dân tộc. Cùng với đó là hình ảnh rất đặc trưng của đất nước này, những trận đấu bò nảy lửa. Nhưng cùng lúc đó, màu đỏ tươi của máu khiến chúng tôi giật mình. Trong các khổ thơ, ông đã sử dụng những hình ảnh thơ mang tính tượng trưng cao, kết hợp linh hoạt các biện pháp ẩn dụ, hoán dụ làm cho hình ảnh thơ thêm đa nghĩa, giàu giá trị biểu cảm. Hóa thân của đàn ghi ta, hóa thân của Lorca lần lượt xuất hiện. Ghi-ta nâu là khát khao đổi mới. Cây đàn lá xanh là hy vọng, ước mơ cho tương lai. Nhưng hiện thực phũ phàng, khi tâm nguyện của ông chưa được toại nguyện thì nghệ thuật mà ông dày công vun đắp đã bị tiêu tan: “Tiếng đàn tròn vành vạnh bọt nước/ Tiếng thu trong veo/ tiếng đàn máu đang chảy”.
Dù bị tiêu diệt, nhưng Lor-ca và nghệ thuật cao đẹp mà ông đã tạo ra sẽ không bao giờ mất: “không ai chôn tiếng đàn/…/ long lanh trong đáy giếng”. Ở đây, âm nhạc – nghệ thuật vĩ đại của Lor-ca không hề mất đi mà ngược lại, chúng có một sức sống tiềm ẩn mạnh mẽ, có khả năng truyền cảm hứng đến tất cả mọi người. Thể hiện sức sống bền bỉ, bền bỉ không thế lực nào có thể tiêu diệt được. Nhưng ẩn sau đó là niềm tiếc thương vô hạn mà Thanh Thảo dành cho Lor-ca: “giọt nước mắt trăng/ long lanh trong đáy giếng”. Hình ảnh vầng trăng đáy giếng là một hình ảnh thơ giàu ý nghĩa: có thể hiểu trăng rơi nước mắt trước sự ra đi của Lorca, nếu dùng liên từ “như” thì câu thơ có thể hiểu giọt nước mắt là vầng trăng. . mặt trăng tỏa sáng. Với việc lược bỏ các liên từ, câu thơ trở nên đủ nghĩa và giàu giá trị biểu cảm hơn.
Đoạn thơ khép lại bằng tiếng li-la li-la li-la li-la dài bất tận, đó cũng là minh chứng cho sức sống vĩnh hằng của Lorca và nghệ thuật cao đẹp mà ông đã dày công sáng tạo.
Đoạn thơ sử dụng nhiều hình ảnh tượng trưng, siêu thực đặc trưng cho phong cách thơ Thanh Thảo để dựng nên tượng đài người nghệ sĩ bất hủ Lorca. Thông qua những hình tượng đa giá trị, giàu ý nghĩa, người đọc cảm nhận chân thực và đầy đủ hơn vẻ đẹp nhân cách và tài năng của người nghệ sĩ thiên tài Lorca.
Xem thêm các bài văn mẫu lớp 12 luyện thi THPT Quốc gia:
guitar-lor-ca.jsp
Các bộ đề lớp 12 khác