Bình luận câu tục ngữ: Đi một ngày đàng học một sàng khôn

Đề bài: Bình luận câu tục ngữ: “Một ngày đàng học, một ngày đàng khôn”

Tục ngữ Việt Nam phong phú, óng ánh sắc màu trí tuệ. Nó đúc kết nhiều kinh nghiệm quý báu trong dân gian. Nó là bài học ở đời, là cách đối nhân xử thế… nó dạy trí khôn, dạy khéo làm người. Chỉ là chuyện học hành mà nhân dân ta có rất nhiều câu tục ngữ mang tính giáo dục sâu sắc. Một trong những câu tục ngữ đó là câu:

“Đi một ngày đàng học một sàng khôn”.

Chúng ta cần hiểu câu tục ngữ này như thế nào cho đúng và đầy đủ?

“Một ngày” so với một năm thật ngắn ngủi. “Một ngày” trong đời người trăm năm ngắn ngủi vô cùng. “Một ngày lên đường” cho người đi bộ, quãng đường phải đi là bao nhiêu? Tuy nhiên, nhân dân ta tự cho mình là “học một sàng khôn”. “Khôn ngoan” là điều hay, điều hay, điều mới rất có ích cho mọi người để mở mang trí tuệ, trau dồi nhân cách. “Sàng” là dụng cụ lao động, bằng tre, nứa, của người nông dân dùng để sàng lúa. “Chiếc sàng khôn” là biểu tượng cho một lượng tri thức rất lớn, rất nhiều mà một người bộ hành đã “học” được sau một chặng đường, “đi một ngày đàng”.

Tóm lại, câu tục ngữ có hai vế đối lập của câu nói trong mối quan hệ của hai vế: đi ít, học nhiều, qua đó khẳng định một chỗ đứng, nêu bật một bài học kinh nghiệm, nhằm khuyên bảo con người phải đi nhiều để rộng lòng. chân trời và sự hiểu biết, hãy sống thật nhiều, hãy học thật nhiều.

Tại sao “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn”? Câu tục ngữ “đi một ngày đàng, học một sàng khôn” quả là đúng! Học ở trường, học từ sách vở, học từ thầy cô, học từ bạn bè. Chúng ta cũng cần phải biết học trong thực tế cuộc sống rộng lớn trong xã hội. Nhân dân là người thầy vĩ đại của mỗi chúng ta. Học gắn với thực tiễn cuộc sống là phương pháp học khoa học nhất: học đi đôi với hành, học gắn liền với lao động sản xuất và hoạt động xã hội. Nếu chỉ biết quanh quẩn trong bốn bức tường của lớp học thì cách học như vậy rất xa rời cuộc sống, học sinh bước vào đời sẽ bỡ ngỡ, thiếu năng động. Cá không thể rời khỏi nước, chim không thể thoát khỏi bầu trời, con người cũng vậy, việc học không thể tách rời thực tiễn của đời sống xã hội.

Đi rộng biết nhiều, “Đi một ngày đàng” được rộng mở, nhìn thấy nhiều cảnh lạ, tiếp xúc với nhiều người, nghe được nhiều điều hay của thế gian. Từ đó, biết đánh giá: tránh xa điều xấu, người xấu, học điều hay, noi gương người tốt, việc tốt; “học một sàng khôn” là như vậy.

“Đi một ngày đàng, học một sàng khôn” là cách học tập và giáo dục kết hợp chặt chẽ giữa 3 môi trường: gia đình – nhà trường – xã hội. Kiến thức sách được củng cố sâu sắc. Sự hiểu biết được mở rộng và nâng cao. Cùng với trang sách nhà trường, chúng ta có thêm những trang sách cuộc sống muôn màu.

Các hoạt động của thầy và trò như ngoại khóa, cắm trại, tham quan rất bổ ích. Nó mang lại rất nhiều sức sống cho trường học. Học sinh có thể đến với những vùng quê, nhà máy, danh lam thắng cảnh… mà thêm yêu người lao động, tự hào về quê hương mình. Đi hội Lim mới thấy hết vẻ đẹp của câu ca dao “Chỉ em với chị…”. “Bèo dạt mây trôi…” của dân ca Quan họ tuyệt vời. Về với Đền Hùng, ta về với nguồn cội, lòng ta rộn ràng khúc ca tri ân:

“Ai về Phú Thọ với tôi nhớ ngày Giỗ Tổ mồng Ba tháng Ba Dù ai ngược xuôi cũng nhớ ngày Giỗ Tổ Mùng Ba tháng Ba .”

Đến với Ba Đình lịch sử, viếng Lăng Bác, xúc động trước cuộc đời hoạt động cách mạng sôi nổi và giàu bản sắc của vị lãnh tụ, mỗi em học sinh mới thấy hết được vẻ đẹp của thơ Viễn Phương:

“Ngày ngày mặt trời qua lăng Bác thấy mặt trời rất đỏ trong lăng” (Viếng lăng Bác)

Đại thi hào Nguyễn Du đã từng viết: “Nghe câu hát quê mới học được chữ vào nghề trồng dâu nuôi tằm”. Nhà văn Goroki chưa bước qua ngưỡng cửa Đại học, nhưng nhờ tự học, ông đã trở thành danh nhân văn hóa thế giới và ông từng nói: “Dòng sông Vonga và thảo nguyên bao la là những trường đại học của tôi”.

“Đi một ngày đàng, học một sàng khôn” là bài học vô cùng sâu sắc đối với mỗi người. Sau thời gian gom sách là thời gian kinh doanh và tự học; Học trong công việc, học trong cuộc sống. Và có đi đường, sống nhiều, lội suối mới biết đường đi còn nhiều gian nan, thử thách. Phải có quyết tâm vượt khó, có dũng khí vươn tới những đỉnh cao để thực hiện hoài bão của mình:

“Có đi đường mới biết gian nan Núi cao rồi núi lại cao Núi cao đến tận cùng Thu trong mắt ngàn non” (“Đi trên đường ” – Hồ Chí Minh)

Câu tục ngữ trên cho ta thấy đầu óc thiết thực của người lao động. Dân ta hiếu học, nhưng ngày xưa mấy ai được đi học? Vì vậy trong dân gian có rất nhiều câu ca dao tục ngữ đề cao việc học trong thực tế cuộc sống:

– “Đi chợ học sâu ít khôn” – “Qua đò ngang mới học một sàng khôn” – “Ở nhà mẹ con, ngoài đường còn nhiều người hơn mình” – v.v. ..

Trên con đường học tập để hướng tới một ngày mai tươi đẹp, học sinh chúng ta phải chăm chỉ và cố gắng, coi “sách vở là vũ khí, lớp học là chiến trường” như lời dạy của A. Mixi. Phải khắc cốt ghi tâm: “Không thầy đố mày làm nên”, “Học thầy không tày học bạn”. Phải tôn trọng lời khuyên của ông bà cha mẹ: “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn”. Chỉ có điều là phải biết khiêm tốn, biết quan sát, biết lắng nghe, biết suy nghĩ về thật, giả, tốt, xấu… thì học hỏi ở ngoài đời mới thu được nhiều điều “thông minh” mà ta hằng mong muốn. .

Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 9:

Mục Lục Văn Mẫu | Văn học hay 9 theo từng phần:

Các bộ đề lớp 9 khác