Dàn ý Phân tích nhân vật Bá Kiến trong truyện ngắn Chí Phèo hay nhất – Ngữ văn lớp 11

Đề bài: Phân tích nhân vật Bá Kiến trong truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao.

Bài giảng Chí Phèo (Phần 2: Tác Phẩm) – Cô Thúy Nhàn (GV )

– Về tác phẩm Nam Cao và Chí Phèo

– Trong tác phẩm, bên cạnh nhân vật trung tâm là Chí Phèo được Nam Cao khắc họa rõ nét bằng ngòi bút hiện thực thì một nhân vật khác cũng được ông đầu tư khắc họa thành công, đó là nhân vật Bá Kiến. – đại diện tiêu biểu của giai cấp thống trị tham lam, tàn bạo

1. Nguồn gốc

– Bá Kiến xuất thân trong một gia đình giàu có, mấy đời là quan đại thần, bá chủ, sống sung túc với nhiều ruộng đất, của cải.

– Bằng những mưu mô, thủ đoạn, Bá Kiến từng bước leo lên đỉnh cao danh vọng: nhất làng Vũ Đại, Bá Hổ, lý trưởng, huyện hào, đại biểu nhân dân Bắc Bộ… ⇒ nổi tiếng trong huyện

– Là “con cá lớn” của làng Vũ Đại

⇒ Từ nguồn gốc đủ thấy uy quyền của Bá Kiến ở làng Vũ Đại

2. Sự xuất hiện của Bá Kiến

– Xuất hiện tình huống Chí Phèo đến nhà lão già để hả giận.

+ Xuất hiện đầy uy quyền: “Ông già cao giọng hỏi: “Sao mà đông thế?”.

+ Hành động của mọi người: Chỗ này “lạy cụ”, chỗ kia “lạy cụ”, người ta kính cẩn đứng vươn vai, Chí Phèo bỗng nằm im không nhúc nhích… ⇒ Địa vị, quyền uy của Bá Kiến đối với Vũ dân làng Đại

⇒ Uy thế và uy quyền của Bá Kiến

– Hành động của Bá Kiến trước sự việc của Chí Phèo:

+ Chê vợ…

+ Về với dân làng, giọng nhẹ nhàng hơn

+ Lay gọi Chí Phèo bằng giọng thân mật khiến Chí Phèo sửng sốt,

+ mắng tôi…

⇒ Đằng sau đó là sự lọc lõi, nham hiểm và hiểm độc, một kẻ quyền lực với nghệ thuật thống trị

3. Bá Kiến – kẻ nham hiểm, thủ đoạn trong cách cai trị

– Bá Kiến có thủ đoạn chế ngự người nông dân khôn ngoan:

+ Trị không được thì dùng.

+ Trị bò húc bằng đầu bò

+ Buông mềm và chắc

+ Thứ nhất sợ anh hùng, thứ hai sợ kẻ liều mạng.

+ Ôm thằng tóc chứ ai ôm thằng trọc

+ Đặc biệt là “dân dưới đẩy người xuống sông nhưng sau lại đưa lên trả ơn

+ Ngầm cho nhau ăn bùn

⇒ Cách dùng người, trị dân của Bá Kiến được miêu tả rõ nét bằng nghệ thuật độc thoại nội tâm

4. Bá Kiến- con người bộc lộ trong nhiều mối quan hệ

– Trong quan hệ với tầng lớp nghèo: ra sức chèn ép người hiền vào tô thuế, thuê “dân xấu” ⇒ đẩy nhiều người vào cảnh bần cùng Với sự thâm độc nham hiểm, bản thân Chí Phèo cũng trở thành nạn nhân của Bá Kiến

– Trong quan hệ với giai cấp thống trị: Bề ngoài luôn có ý đồ “ăn bùn lẫn nhau”, xâu xé, tranh giành quyền lực.

– Trong quan hệ gia đình: Có 4 đời vợ, hay ghen tuông bóng gió nhưng lại qua lại với vợ Bình Sang ích kỷ, xấu xa, đồi bại

5. Cái chết của Bá Kiến

– Tiếng cười và câu nói của Bá Kiến “Mày nghĩ sao! Tao chỉ cần mày thành thật cho thiên hạ đòi” càng làm tăng thêm nỗi đau của Chí Phèo

– Bá Kiến đẩy Chí Phèo vào đường cùng, Chí Phèo hét lên: “Không được! Ai bảo tao lương thiện?…chỉ còn một cách…mày biết không?”

⇒ Bá Kiến chết là lẽ đương nhiên

– Tóm tắt những nét nghệ thuật tiêu biểu nhất tạo nên một Bá Kiến điển hình cho giai cấp thống trị, cường hào, địa chủ gian ác

– Đây là nhân vật thể hiện tài năng miêu tả chân thực, sinh động và bộc lộ những giá trị hiện thực mới mẻ, sâu sắc.

Xem thêm các bài văn mẫu về phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 11:

chi-pheo-1.jsp

Các bộ đề lớp 11 khác