Phân tích cảm nhận về đoạn Chí khí anh hùng của Nguyễn Du hay nhất – Ngữ văn lớp 10
Đề bài: Phân tích và cảm nhận về đoạn văn Chí dũng cảm trong Truyện Kiều của Nguyễn Du.
Bài giảng Truyện Kiều – Phần Chí khí anh hùng – Cô Trương Khánh Linh (GV )
Hội ngộ – rồi chia tay là hai mặt của cùng một quá trình. Đó là quy luật tự nhiên trong đời sống con người và cũng là quy luật riêng của tình cảm khó nói thành lời. Chẳng trách mà sự chia ly đã trở thành một tài năng, một nguồn cảm hứng vô tận để các nhà thơ, nhà văn khai thác. Từ câu ca dao quen thuộc: Vầng trăng chia đôi; Con đường trần ai vẽ ngược, chàng trai đến mặt trăng, người chia đôi; Một nửa in trên gối, một nửa in trên đường dài (Truyện Kiều – Nguyễn Du) và cả Cuộc chia ly màu đỏ (Nguyễn Mỹ). Ta vẫn thấy những giọt nước long lanh, nóng hổi, sáng ngời của kẻ ở – người đi. Nhưng có một cuộc chia tay gây ấn tượng mạnh với người đọc bởi chí khí hào hùng, tràn đầy niềm tin lạc quan, tươi sáng chứ không như:
Người cưỡi ngựa, bộ chia,
Rừng phong, thu đã nhuộm màu quýt.
Đó là cuộc chia ly của Từ Hải rời Thúy Kiều để đi khởi nghĩa.
Đoạn anh hùng Chí (Trịnh Thúy Kiều) thuộc phận cải lương lưu lạc trên đoạn đường mười lăm năm. Rơi vào lầu xanh lần thứ hai, Thúy Kiều gặp Từ Hải, người anh hùng sẽ cứu nàng khỏi kiếp khổ đau. Người tiêu biểu cho lý tưởng, đạo đức, công bằng mà Nguyễn Du gửi gắm khi xây dựng trong tác phẩm. Người mà Nguyễn Du bày tỏ tâm tư, tình cảm, những mâu thuẫn khó giải quyết trong ngôn từ của tác giả.
Sau một lần gặp gỡ đặc biệt, trong một hoàn cảnh hết sức đặc biệt, Thúy Kiều – Từ Hải đã tìm thấy sự đồng điệu về tâm hồn của nhau, ở đó cả hai đều có sự thấu hiểu và cảm thông chân thành cho nhau. Hai khoảng trống tâm hồn được lấp đầy, san sẻ cho nhau bằng tình yêu thương. Sự tương ứng đó tạo nên một kết thúc có hậu của chốn thần tiên khi:
Những chàng trai cô gái anh hùng chèo thuyền
Nguyền phượng xinh đẹp và cưỡi rồng.
Trước khi đi vào đoạn trích, hãy cùng tìm hiểu xem con người này có gì đặc biệt mà Nguyễn Du đã dành nhiều ưu ái khi xây dựng Từ Hải như một người anh hùng lý tưởng. Một ngựa, một kiếm – Từ Hải giương cao thanh bảo kiếm cứu khổ cho những người dân khốn khổ, chắp cánh cho những hoài bão của họ bay cao bay xa.
Sự xuất hiện của một nhân vật mới trên con đường định mệnh của Thúy Kiều lần này có giá trị nghệ thuật đặc sắc.
Hình tượng Từ Hải không chỉ phản ánh một quan niệm mới mẻ, tự do về quan hệ nam nữ:
Một đời anh hùng
Hãy chơi cá trong chậu và chim trong lồng
Chính những lời lẽ giản dị, chân thành và trân trọng của Từ Hải đối với Thúy Kiều là lời bộc bạch tinh tế, kín đáo phá vỡ khoảng cách dễ xuất hiện giữa nhân vật anh hùng và người dân thường như Kiều. Có thể nói, Nguyễn Du thực sự có biệt tài trong việc xây dựng và khắc họa đậm nét tính cách từng nhân vật. Đặc biệt là nhân vật Từ Hải. Hơn bất kỳ nhân vật nào khác trong tác phẩm, Từ Hải phản ánh khát vọng tự do, một khuynh hướng tự do không chỉ vượt lên trên khuôn phép, luân thường đạo lý mà còn là kẻ nổi loạn chống lại trật tự chính trị. phong kiến. Hình tượng Từ Hải – người san bằng những oan khuất, bênh vực kẻ bị áp bức bằng tinh thần và tài năng cá nhân – tạo nên nội dung phong phú, sâu sắc của Truyện Kiều.
Từ Hải dường như đã phá bỏ xiềng xích mà xã hội phong kiến trói buộc con người, anh phủ nhận vương quyền, với anh tự do là trên hết:
Tòa nhà chọc trời khuấy nước mặc dù
Ai biết ai ở trên!
Mang đậm không khí tự do, không cảnh vật:
xiêm ràng buộc với nhau
Ra vào, lạy gia nhân?
Và tư thế hiên ngang giữa đất trời, chí khí oai hùng:
Thói quen lang thang khắp nơi
Gác nửa gánh sông, một hàng.
Hình ảnh cung gươm đã tạo nên một nét mới trong tính cách Từ Hải. Cũng như Kim Trọng, Từ Hải cũng có một tâm hồn thơ mộng cao thượng. Nhưng khác với những nhân vật trong tác phẩm, Từ Hải còn làm say đắm người đọc bởi tính cách của một người dũng cảm và hào hiệp.
Nguyễn Du đã xây dựng Từ Hải là một nhân vật lí tưởng, có cá tính phi thường, nhưng đứng trước Kiều “Lòng nhi cũng kiêu hùng”. Tuy nhiên, ông luôn đứng trên lập trường và lợi ích của cộng đồng, tình cảm và lý tưởng của ông luôn thống nhất, không đồng nhất với nhau. Vì vậy:
Nửa năm hương lửa cháy
Người chồng vượt ngục lay động lòng người bốn phương,
Trông tuyệt vời trên bầu trời,
Yên kiếm dựng thẳng hàng.
Sống trong hạnh phúc của tình yêu, khi hơi ấm của tình cảm vợ chồng ở mức nồng ấm, yêu thương. Từ Hải vẫn chưa quên nghiệp lớn, làm trai mà theo Nguyễn Công Trứ:
Chi là nam, bắc, tây, đông
Vì sức vùng vẫy trong bốn bể.
Chính điểm này ở Từ Hải đã cho thấy sự phù hợp trong tính cách của ông là đội trời chung đất ở đời. Tư thế ra đi của Từ Hải dứt khoát, không chút lưu luyến – ngang bướng như Thúc Sinh nói lời chia tay với Thúy Kiều, không chút động lòng, ai buồn hơn ai hết. Nhưng trong đoạn trích Chí khí anh hùng (Truyện Kiều – Nguyễn Du), Mị mang trong mình tầm vóc vĩ đại của thời đại giao, đối lập với một không gian rộng lớn; Bầu trời bao la là tầm vóc của người anh hùng: Gươm và yên ngựa đi thẳng. Chỉ bốn dòng thơ, Nguyễn Du đã khắc họa nên một nhân vật, một anh hùng bằng xương bằng thịt. Vì người tả là anh hùng nên ngôn ngữ của Nguyễn Du là sự tôn trọng, kính trọng. Cách miêu tả cũng khác, không gian và thời gian được mở rộng để phù hợp với khí phách của nhân vật?
Người anh hùng đã khuất không muốn vướng bận con gái, không mềm lòng trước lời vợ.
Cô ấy nói rằng số phận của cô gái là phục tùng.
Anh ta đi đến một danh thiếp và xin đi.
Thúy Kiều là người dù có sâu sắc đến đâu cũng không thể thoát khỏi sự ràng buộc trong tình nghĩa vợ chồng. Nàng chỉ muốn đi theo Từ Hải để làm tròn bổn phận một người vợ, không nghĩ đến việc lớn của chàng. Vì vậy, Từ Hải đã khéo quở trách nàng tương tư tương ái, tức là hai người đã quá hiểu lòng nhau, không cần quan tâm đến những điều chính đáng theo chồng như Nho giáo buộc chàng phải làm. Rồi chàng khuyên Thúy Kiều ở nhà chờ tin vui:
Bao giờ vạn vì sao
Tiếng chuông đánh thức mặt đất soi bóng đầy đường
Làm rõ bộ mặt dị thường
Bây giờ chúng tôi sẽ đưa nghi phạm của cô ấy.
Và giờ đây giữa bao la trời đất, bốn bề không nhà, đi theo chị chỉ khiến chị thêm bận tâm chứ chưa nói đến việc không biết chính xác mình đang đi về đâu. Vì vậy, hãy chịu đựng sự chờ đợi chỉ một hoặc hai năm. Rồi chàng trai:
Quyết định ra đi,
Gió mang phương tiện đã rời biển.
Hình tượng đại bàng được điển tích lấy từ điển tích từ truyện ngụ ngôn kể rằng đại bàng là loài chim rất lớn, tung hoành ba ngàn dặm từ trong động nước, dành cho những vị anh hùng có bản lĩnh phi thường, khao khát làm nên chuyện. kinh doanh lớn. Nguyễn Du so sánh Từ Hải với con chim sáo, đã đến lúc bay theo mây gió.
Đời người luôn khao khát khí trời, tự do tự tại, không bao giờ chịu sống tù túng, gò bó trong không gian nhỏ bé thường ngày của người thường. Khi miêu tả người anh hùng Từ Hải, Nguyễn Du đi vào miêu tả hành động, cử chỉ ngôn ngữ với những hàm ý mạnh mẽ, dứt khoát như: nhanh, thẳng, sao chưa thoát, lên mặt đất, phi thường, hấp tấp. sao cũng được, quyết ra đi, ra đi… Ngoài ra, thêm các từ Hán để thể hiện tư tưởng tình cảm của tác giả, rồi dùng điển cố, điển cố… đồng thời cũng xây dựng thời gian, không gian mở: nửa năm, bốn phương, trời bao la và biển, bằng cách nào…
Tóm lại, chỉ là một đoạn thơ ngắn, hình tượng nhân vật Từ Hải như hiện ra từ một giấc mơ, từ một giấc mộng oai hùng hướng về chính phía mà hàng triệu con người khốn khổ, bị áp bức đang ôm lấy. Vì vậy, khi xây dựng, Nguyễn Du đã có những cách sáng tạo nghệ thuật riêng, để thể hiện khát vọng của mình và của thời đại Nguyễn Du đang sống – khát vọng tự do, công lý và lẽ phải. Từ một cuộc chia ly nói lên toàn bộ chủ nghĩa anh hùng của Từ Hải.
Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 10:
Các bài giải bài tập lớp 10 sách mới:
chi-khi-anh-hung.jsp
Giải bài tập lớp 10 theo sách mới môn học