Phân tích nghệ thuật trong bài tựa Trích diễm thi tập hay nhất – Ngữ văn lớp 10

Đề bài: Phân tích nghệ thuật lập luận kết hợp với biểu đạt của bài tựa “Đoạn Thi Tập” của Hoàng Đức Lương.

Bài giảng: Tựa “Trích Đoạn Diễm Thị” – Cô Trương Khánh Linh (GV )

Cuối bài “Trích Diệm Thiết”, Hoàng Đức Lương viết:…Ở cuối những cuốn sách này, tôi mạn phép thêm vào những bài viết vụng về của tôi, để làm thành một cuốn gia phả. Điều đó có nghĩa là khi sưu tầm những bài thơ hay để sáng tác “Tiềm Điểm Thiết”, Hoàng Đức Lương đã thêm vào những sáng tác của mình. Tất nhiên, đó chỉ là cách nói khiêm tốn của Hoàng Đức Lương, còn thực tế, cho đến ngày nay, người ta biết đến tên tuổi Hoàng Đức Lương không chỉ ở tư cách một nhà thơ mà ở nghệ thuật lập luận kết hợp với biểu đạt. tuyệt vời mà ông đã thể hiện trong tựa “Trích Điềm Thi Tập”.

Tựa đề ngắn gọn về hình thức nhưng có bố cục chặt chẽ. Phần Tựa có bố cục ba phần. Phần thứ nhất, tác giả trình bày lý do biên soạn, phần thứ hai trình bày quá trình hoàn thành nhan đề Đoạn trích Diêm Thiết, nội dung và kết cấu của tác phẩm.

Trong phần trình bày về những nguyên nhân khiến thơ văn không lưu truyền muôn đời, trước hết Hoàng Đức Lương nêu lên thực trạng di sản thơ văn Việt Nam lúc bấy giờ vì muốn người đọc nhận ra rằng, thơ văn đã được sưu tầm. ra đời không phải do ý kiến ​​chủ quan của cá nhân ông mà do yêu cầu của thời đại. Sau đó tác giả trình bày sáu nguyên nhân. Nguyên nhân được chia thành chủ quan và khách quan. Bốn lý do chủ quan là: Chỉ có nhà thơ mới thấy cái hay, cái đẹp của thơ; người có học ít chú ý đến thơ ca; người quan tâm đến thơ ca không đủ nghị lực và kiên trì; chính sách in ấn của nhà nước. Hai nguyên nhân khách quan là: Thời gian làm sách bị hủy hoại; Ngọn lửa đã phá hủy thư tịch.

Ở phần thứ hai, Hoàng Đức Lương thể hiện rõ những khó khăn, vất vả trong việc sưu tầm thơ văn. Các thư tịch cũ không còn, tác giả sưu tầm từ giấy vụn, tường vỡ, hỏi khắp nơi, sưu tầm thêm thơ của các quan đang làm việc trong triều, rồi phân loại, chia thành sách.

Trích Điềm Thi gồm sáu quyển, chia làm hai phần, phần chính gồm thơ của tác giả từ thời Trần đến thời Lê sơ, phần phụ lục là thơ của chính tác giả.

Đan xen với các ý đã được sắp xếp mạch lạc là những câu văn, từ ngữ giàu sắc thái biểu cảm. Khi trình bày động cơ biên soạn Đoạn trích, tác giả đã trực tiếp bày tỏ sự xót xa trước tình trạng thơ ca của dân tộc và cảm thấy lòng tự hào dân tộc bị tổn thương: Than ôi! Một đất nước văn hiến, xây dựng hàng trăm năm, có lẽ không có sách vở nào có thể làm cơ sở, chúng ta phải tìm đâu xa để nghiên cứu thơ văn đời Đường. Và kết thúc nguyên nhân khiến Hoàng Đức Lương phải biên soạn Đoạn trích thơ là một lời than thở, khơi gợi cảm xúc của người đọc đối với thực trạng của di sản thơ ca lúc bấy giờ: Thật đáng thương thay!

Nghệ thuật diễn đạt của Hoàng Đức Lương không chỉ được thể hiện ở những câu cảm thán trực tiếp mà còn ở những hình ảnh giàu sức gợi như giấy nát tường nát, so với thơ, người xưa như gấm… hay ở câu hỏi tu từ: Đất nước ta bao đời nay được xây dựng từ thời Lý, Trần đến nay vẫn mang tiếng là một nước văn hiến, thi sĩ tài tử đều đem sở trường của mình ra. Mình chẳng có người hay sao?… Tất cả những biện pháp nghệ thuật trên đều góp phần làm tăng sức biểu cảm cho nhan đề, để bài văn nghị luận không trở nên khô khan. ngược lại rất thuyết phục.

Bằng nghệ thuật lập luận chặt chẽ, lời lẽ tha thiết, nhan đề “Trích đoạn Diêm Thiết” đã thể hiện niềm tự hào, sự chân thành và ý thức giữ gìn di sản văn học dân tộc của Hoàng Đức Lương. Suy cho cùng, đó là biểu hiện của lòng yêu nước và lòng tự hào dân tộc.

Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 10:

Các bài giải bài tập lớp 10 sách mới:

Giới thiệu về kênh Youtube

tu-trich-diem-thi-tap.jsp

Giải bài tập lớp 10 theo sách mới môn học