Phân tích Vẻ đẹp bi tráng của người lính Tây Tiến hay nhất

Đề bài: Vẻ đẹp bi tráng của hình tượng người lính trong bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng.

Bài giảng: Tây Tiến – Cô Nguyễn Ngọc Anh (Thầy )

“Tây Tiến” là bài thơ viết về đoàn quân Tây Tiến, nơi nhà thơ đã từng sống và chiến đấu. Những người lính trong quân đội hầu hết là thanh niên Hà Nội, chiến đấu trong hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn về mọi mặt nhưng vẫn bộc lộ chí khí hào hùng lãng mạn. Ở họ vừa có vẻ đẹp tinh nghịch của một chàng trai Hà thành nhưng cũng có nét anh dũng, dũng cảm trong chiến đấu. Miêu tả về họ, Quang Dũng sử dụng bút pháp lãng mạn và cảm hứng ngợi ca, để dù trải qua đau thương, gian khổ, người lính vẫn hiện lên với một vẻ đẹp đặc biệt: bi tráng nhưng không u sầu.

Chất bi tráng ở đây trước hết là bởi nó được đặt trên cái nền của một bức tranh thiên nhiên hùng vĩ mà tươi đẹp, nên thơ nhưng đầy hoang sơ, bí ẩn. Mảnh đất Tây Bắc vừa là môi trường sống và chiến đấu của những người lính, nhưng cũng có những nét đẹp riêng. Con người đặt vào đó cả sự hòa hợp và giao cảm với thiên nhiên, đồng thời chống đối và thách thức thiên nhiên. Trước sự quyến rũ của những đụn cát, những con dốc gập ghềnh của “sốc sâu”, của “ngàn thước lên, ngàn thước xuống”, người lính vẫn vượt lên trên, giành thế chủ động. Chinh phục đỉnh cao để tra cứu và phát hiện ra hình ảnh hóm hỉnh: “súng ngửi trời”. Vượt qua những dãy núi đá gập ghềnh để chiêm ngưỡng vẻ đẹp mờ ảo và đầy màu sắc của “nhà ai Pha Luông mưa xa”. Vượt qua sự mệt mỏi của cuộc hành quân, mở lòng đón nhận vẻ đẹp bất ngờ của thiên nhiên, của một cánh hoa ban đêm… Đặt nhân vật của mình vào bức tranh thiên nhiên như vậy, Quang Dũng đã khẳng định vẻ đẹp dũng cảm, kiên cường nhưng cũng tinh nghịch, lãng mạn của nhân vật. người lính Tây Tiến.

Cùng một bản chất, người lính Tây Tiến hiện lên với một tầm vóc khác thường, bi tráng:

“Đoàn quân Tây Tiến không mọc tóc

Đội quân xanh dữ dội và hung dữ

Mắt đăm đăm gửi mộng qua biên giới

Đêm mơ Hà Nội, hương kiều”

Những gian khổ của cuộc chiến đã làm cho dáng người lính trở nên tiều tụy, nhưng dưới con mắt lạc quan, tràn đầy sức mạnh và niềm vui sống, điều đó đã trở thành nét rất riêng, sự “hùng hục” của họ. Cụm từ miêu tả “mạnh mẽ, dữ dội” vừa thể hiện sức mạnh oai hùng của những người đang cầm súng bảo vệ tổ quốc, vừa ẩn chứa sau đó sự lạc quan, hài hước. Đoạn thơ đưa ra một hình ảnh tương phản độc đáo:

“Mắt gửi mộng qua biên giới

Mơ dáng Kiều Hà Nội đẹp”

Người lính được khắc họa trong sự hòa quyện giữa chàng trai Hà thành có tâm hồn lãng mạn và người lính dũng cảm, kiên cường, sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc. Chúng không đối lập mà bổ sung cho nhau, tôn lên vẻ đẹp của nhau.

Những khó khăn mà những người lính phải đối mặt là vô cùng lớn, thậm chí có khi là cái chết. Vậy mà khi nói về cái chết, Quang Dũng nhắc đến họ bằng những hình ảnh rất đặc sắc:

“Người bạn luộm thuộm của tôi không bước đi nữa

Thu súng quên đời”

Tư thế “gác súng quên đời” bi tráng, thanh thản, giản dị mà tràn đầy cảm hứng. Nó toát lên vẻ nghệ sĩ, tài tử và kiêu sa khi từ giã cuộc đời kẻ sĩ. Ngã xuống nhưng vẫn tư thế hiên ngang cùng đồng đội tiếp tục hành quân. Đến với đoạn hồi ức này, ta cảm nhận được trong thơ Quang Dũng có một sự lặng lẽ, buồn nhưng tuyệt nhiên không có một nỗi sầu nào. Nó gợi cho ta nhớ đến tư thế của người giải phóng quân thời chống Mỹ đã anh dũng hy sinh trên đường bay Tân Sơn Nhất.

“Giải phóng quân Anh trên đường vào Tân Sơn Nhất

Tựa súng vào xác chiếc trực thăng Và anh ta chết khi đang đứng bắn

Máu của bạn phun ra với những viên đạn cầu vồng.”

Ca ngợi người lính Tây Tiến, Quang Dũng không ngần ngại khi nói đến cái chết của họ. Vì trong cái chết người lính càng đẹp hơn:

“Rải rác khắp biên giới của vùng đất xa xôi”

Ra chiến trường không tiếc đời xanh

Tà áo phản anh về với đất

Sông Mã réo khúc độc ca”.

Cái chết dưới góc nhìn của Quang Dũng, cũng là cái nhìn của tất cả những người lính Tây Tiến, cũng có hình dáng khác thường, dữ dội. Nó nói lên sự nghèo khổ cùng cực và niềm kiêu hãnh. Trong cuộc chiến một mất một còn, “mồ mả xa xôi” là điều mà những người lính luôn thấu hiểu. Nhưng không vì thế mà làm nhụt ý chí chiến đấu và chiến thắng quân thù. Mỗi người lính Tây Tiến đều tâm niệm: “Ra chiến trường đi không tiếc một đời xanh”, nghĩa là họ tự nguyện hiến dâng tuổi thanh xuân cho đất nước, cho sự thanh thản, trọn vẹn mà không đòi đền đáp. không có gì.

Cái chết thiếu thốn không làm giảm đi vẻ đẹp của người lính. Người lính chết như một anh hùng thần thoại:

“Chiếc áo choàng sẽ đưa bạn trở lại trái đất

Sông Mã gầm lên khúc ca đơn ca”

Chiếc áo người lính thường mặc đã trở thành “chiếc áo” đưa anh về với đất mẹ. Và sự ra đi chứng kiến ​​của sông núi, đất trời. Tiếng gầm dữ dội của dòng sông làm cho cái chết trở nên anh hùng. Đó là một bài hát chia tay buồn cho những người thân thiết nhưng cũng tuyệt vời.

Người lính hiện lên với vẻ đẹp bi tráng mà không buồn. Cái bi tráng thể hiện ở những mất mát gian khổ, nỗi đau lớn nhưng tinh thần hào sảng, bất khuất, coi thường gian khổ, coi thường cái chết; thể hiện ở sự đau khổ nhưng vẫn cao đẹp, chết chóc mà vẫn hào hùng của người chiến sĩ.

Để tạo nên vẻ đẹp bi tráng này, điều đầu tiên phải kể đến là cảm hứng và lối viết lãng mạn của Quang Dũng khi xây dựng hình tượng nhân vật. Cảm hứng lãng mạn hướng tới những điều lớn lao, sẵn sàng hi sinh, hi sinh tất cả vì lý tưởng của cộng đồng, của dân tộc. Chính nó đã tạo nên ở nhà thơ vẻ hào hùng cổ điển trong hình tượng người lính, nhất là trước cái chết của họ. Nét bút lãng mạn miêu tả người lính Tây Tiến bằng những nét phi thường, kết hợp với sắc thái bi tráng trong hình tượng tạo nên chất sử thi đặc sắc của bài thơ, đúc kết những tình cảm tốt đẹp trong lòng người đọc.

Góp phần làm nên vẻ đẹp bi tráng của hình tượng người lính Tây Tiến còn ở giọng điệu thơ hào sảng với những chi tiết hình ảnh gây ấn tượng mạnh. Thiên nhiên và con người vừa đối lập vừa đồng thời. Sự tương phản trong hệ thống hình tượng, giữa hiện thực chiến đấu với đời sống tinh thần phong phú, tinh tế, nhạy cảm; giữa khó khăn, gian khổ với tinh thần lạc quan, tin tưởng vào cuộc sống. Tất cả tạo nên hình ảnh người lính Tây Tiến còn mãi với thời gian.

“Tây Tiến” là bài thơ ca ngợi hình ảnh người lính trong thời kỳ kháng chiến chống ngoại xâm, khi “ngày vui cả nước lên đường” chiến đấu: “Lớp cha trước lớp sau/Lính thành chiến sĩ .cùng hành quân”. Vẻ đẹp bi tráng của người lính Tây Tiến đã trở thành biểu tượng cao đẹp của tinh thần yêu nước và chiến đấu kiên cường của dân tộc Việt Nam, tô thắm thêm “dáng đứng Việt Nam tạc vào thế kỷ…”

Xem thêm các bài văn mẫu lớp 12 luyện thi THPT Quốc gia:

viet-bai-lam-van-so-3-lop-12.jsp

Các bộ đề lớp 12 khác