Phủ định biện chứng là gì? Đặc điểm của phủ định biện chứng?

+ khái niệm phủ định biện chứng dùng để chỉ sự phủ định tạo điều kiện và tiền đề cho sự phát triển của sự vật.

ví dụ: quá trình “hạt nảy mầm”. trong trường hợp này: mầm nảy sinh từ hạt; sự ra đời của nó là sự phủ định biện chứng của mầm mống, nhờ đó mà loài tiếp tục quá trình tồn tại và phát triển.

Bạn đang xem: Phủ định biện chứng là gì

2. vai trò và đặc điểm của phủ định biện chứng:

– vai trò của phủ định biện chứng đối với sự phát triển

Phủ định biện chứng có vai trò tạo điều kiện, tiền đề cho sự phát triển của sự vật vì: phủ định biện chứng là bản thân sự phủ định – nó xuất phát từ tất yếu tất yếu của sự phát triển. đồng thời, quá trình phủ định một mặt kế thừa những yếu tố của sự vật cũ cần thiết cho sự phát triển của nó, đồng thời tạo ra khả năng mới phát huy được những yếu tố cũ; mặt khác, khắc phục, chắt lọc và khắc phục những hạn chế của cái cũ, để cái phát triển lên một tầm cao hơn.

– đặc trưng của phủ định biện chứng

phủ định biện chứng là cái “phủ định tự thân”, tức là phủ định xuất phát từ tất yếu tồn tại và phát triển của sự vật: sự vật chỉ có thể tồn tại và phát triển một khi cần thiết, phải khắc phục hình thái cũ và tồn tại trong hình thức mới. tính chất đó của phủ định còn được gọi là tính khách quan của phủ định. Mặt khác, quá trình phủ định biện chứng cũng là một quá trình bao hàm, trong đó kế thừa – kế thừa những yếu tố nội dung cũ dưới hình thức mới, để nội dung cũ không những được bảo tồn mà còn có thể phát triển – phát huy vai trò tích cực đối với sự phát triển của mọi thứ.

• tính khách quan: vì nguyên nhân của sự phủ định là ở bản thân sự vật. đó là giải quyết những mâu thuẫn bên trong sự vật. thông qua việc giải quyết các mâu thuẫn, mọi thứ luôn luôn phát triển. mỗi sự vật có chế độ phủ định riêng tùy thuộc vào cách giải quyết mâu thuẫn của chính nó. điều đó cũng có nghĩa là sự phủ định biện chứng không phụ thuộc vào ý chí và ý chí của con người. con người chỉ có thể hành động làm cho quá trình phủ định diễn ra nhanh hay chậm trên cơ sở nắm vững quy luật phát triển của sự vật.
• tính kế thừa: vì phủ định biện chứng là kết quả của quá trình tự phát triển của sự vật. , thì nó không thể là sự hủy diệt, sự hủy diệt hoàn toàn cái cũ. cái mới chỉ có thể ra đời trên cơ sở cái cũ. cái mới ra đời không loại bỏ hoàn toàn cái cũ mà giữ lại và đổi mới có chọn lọc những mặt có liên quan, những mặt tích cực, nó chỉ loại bỏ những mặt tiêu cực, lỗi thời, lạc hậu khỏi cái cũ cản trở sự phát triển. do đó, phủ định biện chứng cũng là khẳng định.

chẳng hạn, sự vận động của tư bản (k) từ hình thức tư bản tiền tệ sang hình thức tư bản hàng hóa (tư liệu sản xuất và sức lao động) là sự phủ định trong quá trình vận động, phát triển của tư bản. Trong quá trình này, hình thức tồn tại của tư bản có sự thay đổi, nhưng nội dung giá trị của tư bản được bảo toàn dưới hình thức mới, hình thức có khả năng tái tạo giá cả khi tiêu dùng vào sản xuất. giá trị cũ mà còn có khả năng tăng giá trị vốn mới.

Xem thêm: OTT là gì? Vì sao nói OTT là xu hướng truyền hình trong thời đại mới – Thegioididong.com

– “phủ định của phủ định”

khái niệm “phủ định của phủ định” hoặc “phủ định của phủ định” hoặc “phủ định của phủ định” có hai nghĩa cơ bản:

+ one là, dùng để chỉ quá trình phủ định lặp đi lặp lại trong quá trình vận động, phát triển của sự vật. (a – b -c .., trong đó: a bị phủ định bởi b, nhưng lần lượt bị phủ định bởi c, …).

chẳng hạn như quá trình vận động và phát triển của xã hội loài người: sự ra đời của xã hội nô lệ là sự phủ định của xã hội nguyên thủy, đến lượt xã hội phong kiến ​​lại bị phủ định,…

+ thứ hai, nó dùng để chỉ quá trình vận động và phát triển diễn ra theo kiểu “xoắn ốc” có tính chất chu kỳ: sự lặp lại hình thái ban đầu của mỗi chu kỳ phát triển nhưng trên cơ sở lớn hơn hai lần phủ định cơ bản.

ví dụ, tính chu kỳ của quá trình sinh trưởng và phát triển của một loài thực vật:… hạt – cây – hạt mới…; hoặc sự tăng trưởng và phát triển của vốn (k):… t – h (tlsx + sld)… h ‘- t’ (t + t)…

3. nội dung của quy luật phủ định biện chứng:

sự ra đời và tồn tại của sự vật đã được khẳng định. trong quá trình vận động của sự vật, nhân tố mới xuất hiện thay thế nhân tố cũ, diễn ra sự phủ định biện chứng. cái đó không còn tồn tại nữa và được thay thế bằng cái mới, trong đó những yếu tố tích cực được bảo toàn. nhưng điều mới này sẽ bị phủ nhận bởi điều mới khác.

Xem thêm: Sap là gì

rằng cái mới khác có vẻ là cái đã có, nhưng không phải là sự trùng lặp hoàn toàn, nó có thêm những nhân tố mới và chỉ giữ lại những nhân tố tích cực, phù hợp để phát triển thêm. sau khi sự phủ định diễn ra hai lần, sự phủ định của phủ định được thực hiện xong thì cái mới hoàn thành một chu kỳ phát triển. sự phát triển biện chứng thông qua những lần phủ định biện chứng này là sự thống nhất hữu cơ giữa chắt lọc, giữ gìn và bổ sung những nhân tố tích cực mới. do đó, thông qua những lần phủ định biện chứng của bản thân, mọi thứ sẽ ngày càng phát triển hơn.

phạm trù mới của phủ định biện chứng nói lên một khâu, một mắt xích, một nấc thang trong một quá trình phát triển nhất định. giống như phủ định (lần thứ nhất), cái mới cũng chứa đựng xu hướng dẫn đến lần phủ định thứ hai (phủ định của phủ định).

Trong sự vận động vĩnh cửu của thế giới vật chất, chuỗi phủ định biện chứng là vô tận, cái mới phủ định cái cũ, nhưng rồi mới lâu đời và bị cái mới bao trùm, xác định. do đó, sự phát triển của sự vật, hiện tượng diễn ra theo chiều ngược lại của âm từ dưới lên trên không ngừng theo “đường xoắn ốc” hay “đường xoắn ốc”. sau mỗi chu kỳ phủ định của phủ định, cái mới ra đời lặp lại cái cũ nhưng trên cơ sở cao hơn.

sự phát triển theo đường “xoắn ốc” là biểu hiện rõ ràng và đầy đủ các đặc điểm của quá trình phát triển biện chứng của sự vật: kế thừa, lặp lại, tiến bộ. mỗi vòng của “xoắn ốc” đại diện cho một lần lặp lại nhưng cao hơn, thể hiện mức độ phát triển cao hơn.

Quy luật phủ định của phủ định cho thấy sự phát triển của sự vật do mâu thuẫn trong bản thân sự vật quyết định. mỗi lần phủ định đều là kết quả của sự đấu tranh, chuyển hoá giữa các mặt đối lập trong bản thân sự vật, giữa mặt tích cực và mặt tiêu cực. sự phủ định đầu tiên xảy ra, làm cho câu nói cũ trở thành đối lập với câu nói ban đầu. cái phủ định thứ hai, cái mới với tư cách là phủ định của phủ định đối lập với phủ định và trở lại cái ban đầu nhưng không giống cái cũ mà trên cơ sở cao hơn, tốt hơn.

phủ định của phủ định là sự thống nhất biện chứng giữa khẳng định và phủ định, là kết quả của sự tổng hợp tất cả các nhân tố tích cực của lần khẳng định ban đầu và của lần phủ định đầu tiên, cũng như ở các giai đoạn trước. sự tổng hợp này là sự chắt lọc của các giai đoạn đã qua nên có nội dung phong phú và đầy đủ hơn. kết quả của sự phủ định của phủ định là sự kết thúc của một chu kỳ phát triển và cũng là sự bắt đầu của chu kỳ tiếp theo. những thứ tiếp tục tự biện minh để phát triển. do đó, những điều mới ngày càng mới hơn. Theo triết học Mác – Lênin, quy luật phủ định của phủ định là quy luật phổ biến của sự phát triển của tự nhiên, xã hội và tư tưởng.

4. ý nghĩa của phương pháp luận phủ định biện chứng:

Quy luật phủ định của phủ định đã chỉ ra rằng, phát triển là khuynh hướng chung, là tất yếu của các sự vật, hiện tượng trong thế giới khách quan. tuy nhiên, quá trình chế tạo không diễn ra theo đường thẳng mà theo các cuộn dây phức tạp, phải trải qua nhiều lần phủ định và nhiều công đoạn trung gian. Điều này giúp chúng ta tránh được cái nhìn phiến diện, phiến diện về các sự vật, hiện tượng, nhất là các hiện tượng xã hội, vì vậy cần kiên trì đổi mới, khắc phục khuynh hướng bi quan, chán nản, chần chừ trước khó khăn phát triển.quy luật phủ định của phủ định còn khẳng định tính tất yếu của cái mới, vì cái mới là cái ra đời phù hợp với quy luật phát triển của sự vật. Mặc dù cái mới có thể còn non nớt khi ra đời nhưng nó là một giai đoạn phát triển hoàn thiện hơn, cao hơn về chất lượng so với cái cũ. vì vậy trong nhận thức và hoạt động thực tiễn cần có nhận thức đúng đắn về cái mới, có thái độ đúng đắn đối với cái mới, đồng thời tích cực phát hiện cái mới, tạo điều kiện cho cái mới phát triển.

Bạn phải có tầm nhìn biện chứng trong khi phê phán cái cũ, bạn phải biết chắt lọc và kế thừa những yếu tố hợp lý của cái cũ, tránh thái độ “hư vô”, “phủ nhận sạch trơn”.

Học thuyết nhận thức của chủ nghĩa duy vật biện chứng nghiên cứu bản chất, tính thường xuyên, các hình thức và phương pháp nhận thức, vấn đề của chân lý. trả lời đúng và đầy đủ khía cạnh thứ hai của vấn đề cơ bản của triết học.

Xem thêm: Javascript Prototype là gì? Tạo ra Prototype như thế nào? | TopDev